Cumhurbaşkanı Erdoğan, 28 Ekim günü Ankara Spor Salonu’nda “Türkiye Yüzyılı” vizyon belgesini açıkladı. Erdoğan’ın vizyon belgesi açıklaması “muhalif” diye anılan eleştirel, sorgulayıcı gazetecilik yapan bazı kurumların temsilcilerinin de toplantıya çağrılması, sansür yasası tartışmaları ve AKP Grup Başkanvekili Mahir Ünal’ın “Cumhuriyet; bizim lügatimizi, alfabemizi, dilimizi, hasılı bütün düşünme setlerimizi yok etmiştir” sözlerinin başlattığı tartışma ortamında gerçekleşti.
AKP’nin davet gönderdiği gazeteciler arasında Uğur Dündar, Çiğdem Toker, Nevşin Mengü, İsmail Saymaz, Özlem Gürses, Fatih Portakal, Ertuğrul Özkök, Soner Yalçın, Ruşen Çakır gibi isimler yer aldı. Bu gazetecilerden bazıları “iktidarın meşruiyet devşirmesine” katkıda bulunmak istemedikleri için toplantıya katılmayacaklarını açıkladı. Ertuğrul Özkök, Soner Yalçın, Özlem Gürses ise “mazeretleri” nedeniyle katılamayacaklarını bildirdi. Fatih Portakal ve Ruşen Çakır ise toplantıyı izledi.
İlk hedefini “yeni anayasa” olarak açıklayan Erdoğan, başörtüsü ve aile kurumunu “sapkın akımların tehdidinden” koruyacağını ifade ettiği Anayasa değişikliği teklifini TBMM Başkanlığı’na sunacaklarını açıkladı. Erdoğan’ın Mahir Ünal’ın sözlerinin başlattığı tartışma ortamında “Ülkemiz vesayet yoluyla Cumhuriyetle demokrasiyi birleştirmekten hep kaçınan, hatta bunları birbirinin alternatifi gibi göstermeye çalışan bir zihniyetin elinde ciddi sıkıntılar çekti. Gelin, Türkiye Yüzyılında, demokrasimizi katılımcı demokratik bir Cumhuriyet kimliğiyle taçlandıralım” sözleri dikkat çekti. Türk mitolojisi ve Türk milliyetciliğinin sembollerinden “kızıl elma” vurgusu ve Ayasofya mesajı ise özellikle dış basında yankı buldu. Kızıl elma Türk mitolojisinde, üzerinde düşünüldükçe uzaklaşan ancak uzaklaştığı oranda cazibesi artan ülküler veya düşleri simgeliyor. Dünyada Türklük felsefesini yaymak “kızıl elma”nın hedefi.
Şarkı, türkü, rap…
Toplantı salonunda Cem Karaca, Âşık Veysel, Neşet Ertaş’ın şarkıları çalındı. Yücel Arzen’in besteleyip seslendirdiği ve rap ögeler de içeren “Türkiye Yüzyılı” şarkısı da ilk kez seslendirildi. Böylece kültürel çeşitlilik ve beraberlik mesajları verildi.
Belgede “kültür” ve “sanat” başlıkları altında ayrıntılı açıklamalara yer verilmedi, bazı genel değinmelerle yetinildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamaları ve vizyon belgesine kültür/sanat gündemi açısından bakıldığında dikkat çeken bazı değerlendirmeler şöyle:
Ayasofya meydan okuması: “Sadece nesillerin hayali olan Ayasofya’yı Fatih’in emanetine uygun şekilde yeniden cami olarak hizmete açmış olmamız bile küresel vesayete karşı gerçekleştirilmiş bir büyük meydan okumadır.”
Ailenin ‘sapkın akımlardan’ korunması: “Başı açık veya başı örtülü tüm kızlarımızın, hanım kardeşlerimizin eğitim ve çalışma haklarını güvence altına alacak, ayrıca aile kurumumuzu sapkın akımların tehdidinden koruyacak bir anayasa değişikliği teklifi hazırladık. İnşallah önümüzdeki hafta teklifimizi Meclis’e sunarak aslında tabii bir hak olan bu konunun ülkemizin gündeminden inşallah tamamen çıkmasını sağlayacağız.”
Kadın hakları, ailenin korunması: “Bir insanlık suçu olarak gördüğümüz kadına karşı şiddetin önlenmesi konusunda çok önemli mesafe kat ettik. Kadın hakları ile ailenin korunmasını birbirinin alternatifi değil, birbirinin tamamlayıcısı gören bir anlayışla çalışmalarımızı sürdürüyoruz.”
CSO’ya gelen halk çocukları: “Başını soktuğu derme-çatma gecekondusunda gece yarısı kalkıp bizim için dua eden piri fanileri küçümsüyorlardı. Vesayetin desteğiyle eğitimden iş hayatına her alanda dışladıkları, önünü kestikleri gençlerimizi küçümsüyorlardı. Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası’nı kendi statülerinin sembolü olarak gördükleri için oraya gelen halk çocuklarını küçümsüyorlardı.”
Dünya mirası arttı: “Kültürde ve turizmde, dünya mirası listesinde olan varlık ve alan sayımızı arttırdık. Vakıflar Genel Müdürlüğümüz vasıtasıyla restore edilen eser sayımızı 46’dan 5 bin 781’e çıkardık.”
Yassıada, Mamak ve Diyarbakır: “Kılığından kıyafetinden dolayı Ankara’ya alınmayan köylümüzün, inancından ve kültüründen dolayı aşağılanan mütedeyyin vatandaşlarımızın, Yassıada’da onurları çiğnenen milli irade temsilcilerinin, Mamak ve Diyarbakır zindanlarında işkenceye maruz kalan evlatlarımızın, hülasaten horlanan, hakir görülen, ezilen, dışlanan, haksızlığa maruz bırakılan her insanımızın davası unutmayın bizim davamızdır.”
Kürt, Alevi, Hıristiyan, Yahudi: “Geçmişte ayrıştırılmaya, hatta çatıştırılmaya çalışılan kim varsa, Türkiye’nin ilk yüzyılının son 20 yılına sığdırdığımız bu büyük devrime katkı vermiştir. İnancından dolayı dışlanan Müslümanın, dilinden dolayı ayrımcılığa uğrayan Kürt’ün, meşrebinden ötürü baskı gören Alevinin, haksızlığa maruz kalan bu toprakların evladı Hıristiyan ve Yahudi’nin, kısaca bu ülkede vesayetin gadrine uğrayan kim varsa herkesin yanında olduk, mücadelesine destek verdik, kayıplarını telafi ettik.”
Metarverse, Blokzincir: “Türkiye Yüzyılı, dijitalin yüzyılıdır. Çağı yakalamaya çalışan ülkeden, çağa yön veren ülkeye giden bir yolculuk içerisindeyiz. Bunun için dijital teknolojiler alanında ülkemizi Metaverse’den Blokzincir’e kadar her alanda en üst seviyeye çıkartacağız. Dünyanın en yaygın ve en etkin elektronik devlet altyapısını kurmuş, orta ve yüksek teknolojiye dayalı üretimini hızla geliştiren bir ülke olarak küresel dijital devrim ekonomisinin de öncülüğünü yapacağız.”
‘Dezenformasyona’ karşı tedbirler: “Türkiye Yüzyılı, iletişimin yüzyılıdır. Millet ve devlet, ülkemizle diğer ülkeler arasındaki iletişimi hızlı, sürekli ve şeffaf hâle getirecek düzenlemeleri, sosyal huzurun ve millî güvenliğin teminatı olarak görüyoruz. Vatandaşımızı ve dünyayı güvenilir kaynaklar aracılığıyla doğru ve zamanında bilgilendirecek altyapıyı güçlendirmeyi, dezenformasyona karşı etkili tedbirler almayı sürdüreceğiz.”
En az 10 üniversite ilk 500’de olacak: “Türkiye Yüzyılı, bilimin yüzyılıdır. Bilimin ve teknolojinin ilerleyişinin, insanlığın geleceğini ne yönde etkileyeceğinin farklı boyutlarıyla tartışıldığı bir dönemden geçiyoruz. Ülkemizde insanımızın hayat kalitesini arttırmaya yönelik kamuda ve özel sektörde yürütülen bilimsel çalışmaları destekleyerek, bu alanda da söz ve iddia sahibi konuma ulaşmayı planlıyoruz. Uluslararası sıralamaların ilk 500’ünde en az 10 üniversitemizin yer almasını sağlayacak, 2030 yılında 10 milyonu bulacağı öngörülen uluslararası öğrenci sayısından halen 300 bine yakın olan payımızı 1 milyona çıkartacağız.”
Millet bahçeleri: “81 şehrimize 81 milyon metrekare millet bahçesi yapma hedefimiz, Türkiye genelinde 455 millet bahçesini hizmete açtık veya inşasına devam ediyoruz.”
Değerlerin yüzyılı: “Türkiye Yüzyılı, değerlerin yüzyılıdır. Tarihin hepsine de sahip çıktığımız en kadim medeniyetlerinin membaı bu toprakların bugünkü sakinleri olarak insanlığın ortak değerlerini korumakla da yükümlüyüz. Bizimle birlikte geniş bir coğrafyanın kültürel ve sosyal ahengin güvencesi olan bu kadim değerleri yeni gerçekler ışığında zenginleştirerek sonraki nesillere aktaracağız.”
Maziden atiye: “Türkiye Yüzyılı’nı, gençlerimizin teknolojiden sanata, spordan çevreye kadar tüm alanlardaki beklentilerini karşılayarak yükselteceğiz. Türkiye Yüzyılını, milli ve manevi değerlerimiz temelinde maziden atiye kurduğumuz köprüyü insani ve ahlaki sütunlarla tahkim ederek yükselteceğiz.”
Yeni kızıl elma: “Siyasi istikrarını teminat altına almış, güvenliğini sağlamış, demokrasisini kökleştirmiş, insan haklarını sahiplenmiş, ekonomisini büyütmüş, sosyal devlet uygulamalarını yaygınlaştırmış, krizlere ve tehditlere karşı bünyesini güçlendirmiş, akil, adil ve hakim bir güç haline gelmiş, geçmişin tüm korkularından ve yoksunluklarından arınmış ülkemizin gündemine yakışan yeni kızıl elması ancak Türkiye Yüzyılı olabilir.”