Türkiye Yayıncılar Birliği, Üniversitelerarası Kurul (ÜAK) Başkanlığı’nın geçen haftalarda güncellediği yeni doçentlik başvuru koşulları hakkında bir basın açıklaması yayımladı.
Açıklamada, kitap editörü olmak isteyen akademisyenlere getirilen profesör olma, YÖKSİS sistemine kayıtlı olma ve bağlı olduğu üniversitesinden izin alma zorunluluğuyla ilgili maddeye karşı çıkılarak, maddenin ifade ve düşünce özgürlüğüne aykırı olup bilimsel özgürlüğün de önünde ciddi bir engel oluşturacağı ifade edildi.
Basın açıklamasında, kitap, dergi ve kongre yayınlarının indekslenmesi ve uluslararası merkezli bazı indekslerin zorunlu kılınmasıyla ilgili maddenin de üzerinde durularak, “Bu maddenin ülkemizde dışa bağımlı bir akademik yayıncılığa yol açmasından endişe duyuyoruz” denildi.
Türkiye Yayıncılar Birliği, ÜAK’ı kararlarını yeniden gözden geçirmeye davet etti.
Açıklamanın tam metni şu şekilde:
“Üniversitelerarası Kurul (ÜAK) Başkanlığı, 09.08.2023 tarihinde Doçentlik Başvuru Koşulları’nı güncelledi. Belirlenen yeni kriterler yayıncılık sektörümüz ve bilimsel bilginin üretilmesi, yayılması ve yayımlanması açısından endişe vericidir.
Endişelerimize neden olan yeni kriterler arasında editörlük maddesi – bir kitaba editör olmak için akademisyenlere getirilen: profesör olma, YÖKSİS sistemine kayıtlı olma ve bağlı olduğu üniversitesinden izin alma zorunluluğu – yıllardır üzerinde durduğumuz ifade ve düşünce özgürlüğüne aykırı olup bilimsel özgürlüğün de önünde ciddi bir engel oluşturacaktır. Bir kitaba editör olmanın bir ünvana bağlanmasını doğru bulmuyor, bu kısıtlamanın içerik üretmenin önünde bir engel oluşturacağını düşünüyoruz. Bağlı olduğu üniversiteden izin alma zorunluluğu zaten kendi başına akademik üretimin önünde ciddi bir engel olarak durmaktadır.
Yaratıcı, özgür, açık fikirli, gelişmeye açık akademik yayınların önünde sınırlayıcı ve hatta sansüre yol açabilecek bu tip düzenlemelerden ivedilikle vazgeçilmesini bekliyoruz.
Yeni kriterlerdeki bir diğer dikkat çekici madde ise, ÜAK’ın kitap, dergi ve kongre yayınlarının indekslenmesini, ÜAK’ın yüksek puan verdiği uluslararası merkezli WOS (Web of Science) Book Citation Index’e (BKCI), WOS Journal Index ve WOS Conference Proceeding Index’i zorunlu kılmasıdır. Bu kararla ne yazık ki ülkemizin binlerce akademisyeni, yayıncısı, dergisi ve kongresi küresel bir sermaye grubunun tekeline doğru itilmektedir. Bu maddenin ülkemizde dışa bağımlı bir akademik yayıncılığa yol açmasından endişe duyuyoruz. Bu puanlama sistemiyle BKCI’de yer almayan ancak uluslararası ve ulusal statüde olan yayıncılarımızın da önüne tıkayacağını düşünüyoruz. Bu yeni kriterler, Türkiye’de zor koşullarda ayakta kalmaya çalışan bağımsız yayıncılığa ve özellikle akademik dünyaya darbe vuracak, özgür düşünce ve bilim üreten kurumlar ve akademisyenler ne yazık ki bundan yara alacak ve kalıcı hasara uğrayacaktır.
Bilimsel ve akademik üretimin geliştirilmesi, yayılması, daha iyi hale getirilmesini yayıncılar olarak her zaman arzuluyor ve destekliyoruz. Ancak ÜAK’ın belirlediği yeni kriterlerin birçoğu bu gelişmelerin önünde engel teşkil edeceği hususunda endişelerimizi yineliyoruz. Tüm kamuoyunu, yazarlarımızı, akademisyenlerimizi, yayıncılarımızı, dergicilerimizi ve bilimsel kongre düzenleyici kurumları, yeniden düzenlenen Doçentlik Başvuru Kriterleri’nin yol açacağı tehlikelere karşı ülkemiz yayıncılığı adına saygıyla uyarıyoruz. ÜAK’ı yeniden kararlarını gözden geçirmeye davet ediyoruz.”
#doçentlik başvuru koşulları#Türkiye Yayıncılar Birliği#Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı