Türkiye Yayıncılar Birliği, yazar Murat Kahraman’ın kaleme aldığı, Tekin Yayınevi’nce yayımlanan Bitmeyen Veda ve Kahraman’ın Sancı Yayınları tarafından yayımlanan Çığlık adlı kitaplarına getirilen yasak kararıyla ilgili açıklama yayımladı. Tunceli Cumhuriyet Başsavcılığı’nın talebi üzerine Tunceli Sulh Ceza Hakimliği’nce kitaplar için basım, dağıtım, satış yasağı ve tüm nüshalarına el konulması (toplatılması) kararının kaldırılmasını talep eden Türkiye Yayıncılar Birliği, açıklamasında yasaklama karalarının halkın bilgi alma hakkını sınırladığını ve kültür yaşamına zarar verdiğini ifade etti: “Kitaplara ilişkin alınan her yasak kararıyla Anayasamızda güvence altına alınan düşünceyi açıklama ve yayma hürriyeti hakkına müdahale edilmekte, kişi hak ve özgürlükleri büyük zarar görmektedir.”
Çığlık kitabının ilk kez 2005’te, Bitmeyen Veda‘nın ise ilk kez 2019’da yayımlandığına dikkat çeken Birlik, kitapların yasaklanmasına ilişkin Basın Kanunu’nun 26. maddesini hatırlattı: “Düşünceyi açıklama ve yayma hürriyeti hakkının bir güvencesi olarak Basın Kanunu’nun 26. maddesi uyarınca, bir kitapla ilgili, ancak kitabın yayımlanmasından itibaren 6 ay içinde dava açılabilmektedir. Her iki kitap için de 6 aylık yasal dava açma süresi geçtikten çok uzun süre sonra dava açılması açıkça yasaya aykırıdır.”
“Herkesi ifade ve yayınlama özgürlüğünü korumaya davet ediyoruz” denilen açıklamanın tamamı şöyle:
“Tunceli Cumhuriyet Başsavcılığı’nın talebi üzerine Tunceli Sulh Ceza Hakimliği 30.12.2022 tarihinde, Tekin Yayınevi tarafından yayımlanmış olan ve Murat Kahraman’a ait Bitmeyen Veda ile yine Murat Kahraman’a ait ve Sancı Yayınları tarafından yayımlanmış olan Çığlık isimli kitaplar hakkında ‘basım, dağıtım, satış yasağı ve tüm nüshalarına el konulması (toplatılması)’ kararı vermiştir.
Kitaplara ilişkin alınan her yasak kararıyla Anayasamızda güvence altına alınan düşünceyi açıklama ve yayma hürriyeti hakkına müdahale edilmekte, kişi hak ve özgürlükleri büyük zarar görmektedir. Tüm bu yasak kararları halkın bilgi alma hakkını sınırlamakta ve kültür hayatımıza büyük zarar vermektedir.
Toplatma kararı verilen kitaplardan Çığlık ilk kez 2005 yılında, Bitmeyen Veda ilk kez 2019 yılında yayımlanmıştır.
Düşünceyi açıklama ve yayma hürriyeti hakkının bir güvencesi olarak Basın Kanunu’nun 26. maddesi uyarınca, bir kitapla ilgili, ancak kitabın yayımlanmasından itibaren 6 ay içinde dava açılabilmektedir. Her iki kitap için de 6 aylık yasal dava açma süresi geçtikten çok uzun süre sonra dava açılması açıkça yasaya aykırıdır.
Mahkeme kararlarının yayınevlerine tebliğ sürecinin de yasaya ve usule uygun yapılması gerekmektedir. Bu karar yayınevlerine WhatsApp yoluyla bildirilmiş ve bu bildirimin karar tebliği olduğu ifade edilmiştir. Kitap yasaklama veya benzeri kararların yayınevlerine tebliğ edilmeden uygulamaya konulması ya da Resmî Gazete’de yayımlandıktan sonra yayınevlerine tebliğ edilmesi gibi durumlar bugüne kadar çokça yaşanmış olmakla birlikte, WhatsApp üzerinden karar tebliği ilk kez karşılaştığımız ve çok yadırgadığımız bir örnek olmuştur. Ülkemizde var ve geçerli olan Tebligat Kanunu hükümlerine göre tebligat yapılması esas olup ancak belirtilen usullerde yapılan tebligatlar geçerlidir.
Türkiye Yayıncılar Birliği olarak, daha önce de pek çok kez ifade ettiğimiz üzere, düşünceyi açıklama ve yayma hürriyeti hakkına müdahale edilmesine karşı olduğumuzu ve bu tür kararların demokratik toplum gereklerine zarar verdiğini bir kez daha belirtmek isteriz.
Tunceli Sulh Ceza Hakimliğinin bu kitaplarla ilgili ‘basım, dağıtım, satış yasağı ve tüm nüshalarına el konulması (toplatılması)’ kararının kaldırılmasını talep ediyor ve herkesi ifade ve yayınlama özgürlüğünü korumaya davet ediyoruz.”
Yayınevlerinden ortak açıklama
Murat Karahan’ın kaleme aldığı ve farklı yayınevlerinden yayımlanan iki kitabı hakkında Tunceli Cumhuriyet Başsavcılığı’nın talebi üzerine, Tunceli Sulh Ceza Hakimliği’nce 30 Aralık 2022’de basım, dağıtım, satış yasağı ve tüm nüshalarına el konulması (toplatılması) kararı verilmişti. Yazarın kitaplarını yayımlayan Tekin Yayınevi ve Sancı Yayıncıları, yayımladıkları ortak bildiride kitapların hiçbir gerekçe gösterilmeksizin toplatıldığına dikkat çekti.
“Sürekli basımı yapılan, yayımlanan ve dağıtımda olan bir kitap nasıl olur da 18 yıl sonra yasaklanır!” denilen açıklamada, “Kitaplarımıza ilişkin alınan ‘yasaklama’ kararı Anayasa’da güvence altına alınan düşünceyi açıklama ve yayma hürriyeti hakkını ihlal etmektedir” ifadeleri kullanıldı.
“Son yıllarda bu yasakçı zihniyetin kitaba, kültüre, tiyatro ve sanata karşı baskı, sansür ve yasaklarla yürüyen karanlık politikasını kabul etmemiz mümkün değildir” denilen açıklamada yasak kararının kaldırılması için çağrıda bulunuldu.
Yayınevlerinin ortak açıklamasının tamamı şöyle:
“Tunceli Cumhuriyet Başsavcılığı’nın talebi üzerine, Tunceli Sulh Ceza Hakimliği, 30/12/2022 tarihinde, Tekin Yayınevi tarafından yayımlanan Murat Kahraman’a ait ‘Bitmeyen Veda’ ve yine Sancı Yayınları tarafından yayımlanmış olan ‘Çığlık’ kitapları için, herhangi bir gerekçe göstermeksizin ‘BASIM, DAĞITIM VE SATIŞ YASAĞI’ kararı vermiştir.
Üstelik bu kararın tebliğ ediliş şekli dahi usul ve mevzuat çiğneyen jet uygulamalara bir yenisinin daha eklenmiş olduğuna işarettir:
Kitaba yasak kararı, yayınevine WHATSAPP üzerinden tebliğ edilmiştir!
Söz konusu karar Tekin Yayınevi yetkilisine, polis memuru tarafından WhatsApp’a ‘resimli mesaj’ şeklinde ve daha da vahimi, ‘tebliğ etmiş olduk’ denilerek gönderilmiştir.
Böylece ülkemizde Anayasal haklar başta olmak üzere, usul, şekil ve tüm yasalar yok sayılmıştır. Tebligat şekil ve usullerini hatırlatmaya gerek dahi duymuyoruz. Bu ciddiyetsizlik, hukuksuzluk ve ‘ben yaptım oldu’cu anlayış, ülkemizin içine düştüğü acı durumun son örneğidir.
Sürekli basımı yapılan, yayımlanan ve dağıtımda olan bir kitap nasıl olur da 18 yıl sonra yasaklanır!
Toplatma kararı verilen ÇIĞLIK isimli eser ilk kez 2005 yılında, yani 18 yıl önce yayımlanmış ve Sancı Yayınları tarafından basılmaya devam etmiştir.
BİTMEYEN VEDA ise 2019 yılında ilk olarak yayımlanmış ve hâlâ satışı, dağıtımı Tekin Yayınevi tarafından yapılmakta olan bir romandır.
Kitaplarımıza ilişkin alınan ‘yasaklama’ kararı Anayasa’da güvence altına alınan düşünceyi açıklama ve yayma hürriyeti hakkını ihlal etmektedir.
Basın Kanunu’nun 26. maddesi uyarınca ceza davası ancak kitabın yayımlanmasından sonra 6 ay içinde açılabilir. Hakkında ‘satış ve dağıtımın yasaklanması ve el konulması’ kararı verilen kitaplar için bu süre geçmiştir. Karar, kanuna aykırıdır. Yasalar ihlal edilerek alınan bu kararı kabul etmiyoruz.
Temel hak ve özgürlüklere, düşünceyi açıklama ve yayma hürriyeti de dahil olmak üzere Anayasa ile güvence altına alınmış haklarımıza müdahale edilmesine, yasaklama ve toplatma kararlarıyla halkın bilgi edinme hakkının sınırlandırılmasına karşı olduğumuzu ve alınan kararın demokratik hiçbir dayanağı olmadığını bir kez daha kalınca altını çiziyoruz.
Ve elbette Anayasal haklar çiğnenerek alınan ‘satış ve dağıtımın yasaklanması ve el konulması’ kararının derhal kaldırılmasını talep ediyoruz.”
Son yıllarda bu yasakçı zihniyetin kitaba, kültüre, tiyatro ve sanata karşı baskı, sansür ve yasaklarla yürüyen karanlık politikasını kabul etmemiz mümkün değildir.
Uzun süredir yaşanan ekonomik krizden doğrudan etkilenen yayıncıların, birer kültür taşıyıcısı olarak, bir yandan sansür ve yasaklarla mücadele etmek zorunda kalmaları, onların ayakta kalmasını günden güne zorlaştırmaktadır. Yayıncılar, bu zorluklar karşısında kitap yayımlayamaz duruma gelir, edebi ve düşünsel eserleri okura ulaştıramazlarsa ülkemiz kültürel olarak geri dönüşü olmayan bir çöle dönüşecektir.
Bu keyfi kararları alanların, bu kötülüğü yalnızca bize değil, hepimize yapmış olduklarını böylece dururuz.”
#Bitmeyen Veda#Çığlık#kitap yasakları#Sancı Yayınları#Tekin Yayınevi#Türkiye Yayıncılar Birliği